Wat is acupunctuur | Bij welke klachten helpt acupunctuur | Wat kan je verwachten | Kosten | Risico’s
Acupunctuur is een alternatieve geneeswijze met als doel het herstellen van de lichaamsbalans en de gezondheid, door middel van het stimuleren van acupunctuurpunten. Meestel worden hiervoor zeer dunne naalden gebruikt die op specifieke plekken in de huid worden geprikt. Een vrijwel pijnloze behandeling.
Wat is acupunctuur?
In tegenstelling tot wat soms wordt gedacht, is acupunctuur meer dan het inbrengen van naalden om pijn te verlichten. Acupunctuur is een complex, van oorsprong oosterse, medische behandelwijze met als doel herstel van de lichaamsbalans en stoornissen in het functioneren van het lichaam. Acupunctuur kan worden gebruikt voor de behandeling van klachten, ziekten en het verbeteren van de lichamelijke en geestelijke gezondheid.
De meest toegepaste vorm van acupunctuur is door middel van het plaatsen van dunne naalden in zogenaamde acupunctuurpunten in de huid. Vooral de werking van acupunctuur behandeling bij pijn ervaring, spierspanning en bloeddoorstroming is goed bestudeerd.
Acupunctuurtherapie is onderdeel van de TCM ( traditionele Chinese geneeskunde). Deze onderscheidt 2 methoden:
- Buiten-methoden, waartoe o.a. behoren:
Acupunctuur, Acupressuur, badtherapie, gymnastiek, massage, cupping en moxa-therapie (warmte) - Binnen-methoden, waaronder vallen:
Dieet, kruidenmedicatie, meditatie.
Binnen de TCM worden de methoden waar nodig samen toegepast, bijvoorbeeld acupunctuur plus massage.
In de loop der jaren zijn er nog diverse micro-systemen ontwikkeld, zoals oor-acupunctuur, schedel-acupunctuur, segmentale acupunctuur, elektrotherapie, laser therapie en one-point needling acupunctuur. De beoefenaars van deze laatste methode prikken slechts 1 bepaald punt. In de praktijk leidt de one-point needling techniek slechts tot symptoombestrijding.
Door meerdere acupunctuurpunten aan te prikken, wordt niet alleen het symptoom, bijvoorbeeld pijn, behandeld, maar de gehele functie wordt hersteld. Acupunctuur therapie is dus holistisch.
Acupunctuur in het westen
De oude geneeswijze wordt in China al ruim drieduizend jaar toegepast en is naar verluidt in de zestiende eeuw naar Nederland gekomen.
James Reston, een Amerikaanse journalist, was al in 1971 in Peking met succes behandeld voor een acute blinde darm ontsteking, met een acupunctuur behandeling, waarbij er met 3 naalden geprikt werd onder de knie. Hij publiceerde hierover in de New York Times ( 27-07-1971).
In 1972 bracht de Amerikaanse president Nixon een bezoek aan China, waarbij ook de journalist James Reston aanwezig was.
Na dit bezoek van Nixon werd de interesse in Amerika en de rest van de wereld gewekt door publicatie van behandeling van pijn in The Journal of America Medical Association ( The JAMA ) Hierdoor werd sinds dat moment de acupunctuurtherapie echt bekend in het Westen.
Voor welke klachten / ziekten wordt acupunctuur gebruikt?
Acupunctuur kan helpen bij een veelvoud aan klachten en ziektebeelden. Diverse onderzoeken tonen aan dat zo’n behandeling inderdaad kan helpen om de pijn te verzachten en bepaalde ziektebeelden te behandelen.
Acupunctuur wordt onder meer veelvuldig toegepast bij hoofdpijnklachten, aandoeningen van rug, wervelkolom en gewrichten, gynaecologische klachten waaronder onvruchtbaarheid en menstruatieproblematiek, vermoeidheidsklachten, maag-darm klachten.
Ook wordt acupunctuur toegepast bij hart- en vaatziekten, allergieën, psychische klachten waaronder burn-out, angst en depressie, huidaandoeningen, neurologische klachten en stoppen met roken.
De World Health Organization (WHO) heeft ook een uitgebreide lijst opgesteld met acupunctuur indicaties. Een greep uit de lijst met problemen waarop acupunctuur bewezen effect heeft:
- Problemen met de bloeddruk
- Misselijkheid als gevolg van chemotherapie
- Maagaandoeningen als maagzweren
- Pijnlijke menstruaties
- Dysenterie
- Pijn in het gezicht
- Misselijkheid in de ochtend
- Tandpijn
De WHO stelt daarnaast dat acupunctuur mogelijk helpt bij onder andere de volgende omstandigheden, maar dat er meer onderzoek nodig is om dit concreet vast te stellen:
- Fibromyalgie
- Post-operatief herstel
- Pijn aan de zenuwen
- Een stijve nek
- Pijn in de nek
- Vasculaire dementie
- Kinkhoest
- Het syndroom van Gilles de la Tourette
De volledige lijst en rapport van de WHO zijn hier te vinden.
Wat zijn de voordelen van acupunctuur?
Acupunctuur kan op verschillende manieren positief effect hebben. Acupunctuurbehandelingen worden, over het algemeen en mits goed uitgevoerd, gezien als veilig.
Er zijn weinig complicaties bekend en een behandeling met acupunctuur is goed te combineren met andere (westerse) behandelingen. Acupunctuurbehandelingen dienen in veel gevallen als complementair gezien te worden en niet als vervanging van westerse behandeling.
Daarnaast is acupunctuur ook frequent van grote waarde voor patiënten die uitbehandeld zijn in de westerse geneeskunde.
Acupunctuur in de wetenschap
De westerse wetenschap heeft nog geen definitieve verklaringen gevonden ten aanzien van de werking van Acupunctuur. Diverse onderzoekers vinden verklaring voor de werkzaamheid van acupunctuur in de balans van vitale energie, waar anderen weer verwijzen naar neurologische effecten.
Neuro-onderzoekers stellen bijvoorbeeld dat acupunctuurpunten plaatsen in het lichaam zijn waar onder meer zenuwen en spieren bij elkaar komen. Wanneer men deze plaatsen stimuleert, leidt dit tot een verhoging van de bloedstromen – en dat zorgt op zijn beurt voor activatie van de natuurlijke pijnstillers en herstelmechanismen van het lichaam.
Momenteel lopen er diverse onderzoeken naar verder bewijs van de daadwerkelijke effectiviteit en werkingsmechanismen van acupunctuur. Diverse onderzoeken laten zien dat acupunctuur een gunstige werking heeft – onder verschillende omstandigheden. Tegelijkertijd is de acceptatie van acupunctuurbehandelingen door de westerse geneeskunde aanzienlijk toegenomen.
Wat kan ik verwachten van acupunctuur?
Heb je plannen voor een behandeling bij een acupuncturist? Verwacht dan een behandeling die compleet is toegespitst op het verbeteren van jouw energiebalans. Een goede acupuncturist ziet de patiënt als geheel en niet alleen de klacht of ziekte waarmee je komt.
Acupunctuur behandeling
Voorafgaand aan de behandeling zal een (arts) acupuncturist eerste de nodige informatie verzamelen middels een uitgebreide anamnese en zo nodig lichamelijk onderzoek.
1. Behandelplan
Indien de acupuncturist in jouw specifieke geval een toegevoegde waarde van acupunctuurbehandeling ziet, dan zal er eerst een behandelplan worden gemaakt. Het effect van de acupunctuurbehandeling zal niet bij iedereen na de eerste behandeling al merkbaar zijn. Daarom zullen in de meeste gevallen meerdere behandelingen afgesproken worden.
2. Tijdens de behandeling
Bij de meeste gebruikte acupunctuurtechniek worden kleine steriele / gesteriliseerde naalden gebruikt. Hoewel de naalden dun zijn, kan het plaatsen van een acupunctuurnaald een kortdurend prikkend gevoel opleveren. Nadat de naald is ingebracht zal dit snel wegzakken en in principe wegblijven.
Het kan zijn dat de acupuncturist ervoor kiest om naalden te verhitten of extra stimulatie toe te passen middels een lage hoeveelheid electriciteit. In alle gevallen is het de bedoeling dat de naalden gemiddeld tussen de vijf en de dertig minuten in het lichaam blijven.
3. Meerdere behandelingen
Het aantal behandelingen met acupunctuur hangt af van de situatie. Sommige personen en aandoeningen hebben één (tot een enkele keer zelfs meerdere) behandelingen per week nodig, waar bij anderen een reeks van zo’n zes tot acht sessies volstaat.
Wat kost een acupunctuurbehandeling ?
De kosten voor een professionele acupuncturist lopen vanzelfsprekend uiteen, maar de Consumentenbond stelt dat één behandeling ongeveer €60-100 kost.
Een behandeling valt niet onder de basisverzekering, waardoor je een aanvullende verzekering moet hebben om alle kosten vergoed te kunnen krijgen. Veel zorgverzekeraars stellen als eis dat de acupuncturist is aangesloten bij een beroepsvereniging. Sommige zorgverzekeraars hebben hun kwaliteits- en veiligheidseisen verder uitgewerkt en eisen een behandeling door een arts-acupuncturist.
Wat zijn de (beperkte) risico’s van acupunctuur?
Zoals iedere vorm van behandeling heeft ook acupunctuur te maken met mogelijke bijwerkingen. Acupunctuur wordt over het algemeen als zeer veilig beschouwd, mits uitgevoerd door een getraind en gecertificeerd (arts-)acupuncturist.
Gespannen patienten kunnen flauw vallen. Mogelijke (beperkte) risico’s treden op bij patiënten die gebruik maken van bloedverdunners. Deze patienten hebben meer kans op blauwe plekken of bloedingen.
Electro-acupunctuur wordt afgeraden voor mensen met een elektronisch, medisch apparaat, zoals een pacemaker.
Bij gebrekkige kennis van de acupuncturist van de anatomie kunnen verder optreden: een klaplong, een harttamponade en een beschadiging van het ruggenmerg of andere zenuwen. (let op: dit is niet een volledige lijst met mogelijke complicaties, neem bij vragen of problemen altijd contact op met uw acupuncturist en zorg dat u door een ervaren (arts) acupuncturist behandeld wordt).
Hoe vind ik een acupuncturist?
De problemen zoals hierboven geschetst, zijn grotendeels te voorkomen door in zee te gaan met een competente en ervaren (arts-)acupuncturist. Een geschikte acupuncturist kun je onder andere vinden ons uitgebreide praktijkenoverzicht van acupuncturisten.
Het is daarnaast raadzaam om de acupuncturist in kwestie te vragen naar zijn of haar medische achtergrond, ervaringen en opleidingen.
Lees meer over acupunctuur:
Bij welke klachten en ziekten helpt acupunctuur?
Acupunctuur als preventieve behandeling
Welke methodes voor acupunctuur bestaan er?
Dry needling en acupunctuur: wat is het verschil?
Branchevereniging voor acupunctuur
Boeken over acupunctuur
De veelgestelde vragen, kort op een rij:
Wat is acupunctuur?
Acupunctuur is een behandeling waarbij dunne naaldjes in je huid geprikt worden op specifieke plekken van het lichaam, tot verschillende diepten. Lees hier hoe het precies werkt ->
Hoe werkt acupunctuur?
Door het prikken van naalden in de huid op specifieke plekken en combinaties, wordt de energiestroom in je lichaam in balans gebracht. Acupunctuur is een Chinese geneeswijze, waarbij de extremen yin en yang altijd in balans moeten zijn.
Wat zijn de voordelen van acupunctuur?
Onderzoek wijst uit dat acupunctuur helpt bij verlichten van pijn. Acupunctuur wordt met name ingezet bij nek- en rugklachten en hoofdpijn of migraine, maar wordt ook gebruikt bij legio andere klachten. Lees hier alle voordelen van acupunctuur ->
Wat zijn de voordelen van acupunctuur?
Acupunctuur kan pijn en sommige andere klachten verlichten, en kan goed gecombineerd worden in combinatie met andere behandelingen. Het kan effectief zijn bij mensen waarbij pijnstillers niet geschikt zijn. Daarnaast is acupunctuur niet gevaarlijk, en heeft geen tot bijna geen bijwerkingen.
Is acupunctuur wetenschappelijk bewezen?
Hoe acupunctuur wetenschappelijk werkt blijft onduidelijk. Volgens het Amerikaanse Nationale Centrum voor Complementaire en intergratieve zorg (NCCIH) is er beperkt bewijs voor de effectiviteit bij behandelingen voor andere doeleinden dan pijnbestrijding.
Bronnen
Brazier Y. How does acupuncture work? Medical News Today. 2017.
Harvard Medical School. Acupuncture. What is it? Harvard Health Publishing. 2017.
Hinman RS, McCrory P, Pirotta M, et al. Acupuncture for chronic knee pain. A randomized clinical trail. JAMA Network, 2014,312(13):1313-1322.
Linde K, Allais G, Brinkhaus B, et al. Acupuncture for migraine prophylaxis. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2009;(1):CD001218.
Linde K, Allais G, Brinkhaus B, et al. Acupuncture for tension-type headache. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2009;(1):CD007587.
Manheimer E, Cheng K, Linde K, et al. Acupuncture for peripheral joint osteoarthritis. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2010;10:CD00177.
R.E. Wong Chung. Wat is acupunctuur? 2020.
White A, Cummings M. Does acupuncture relieve pain? Interpreting the effects of sham acupuncture holds the answer. BMJ. 2009;338:a2760.
Witt CM, Jena S, Brinkhaus B, Liecker B, Wegscheider K, Willich SN. Acupuncture for patients with chronic neck pain. Ovid. 2006;125(1-2):98-106.
World Health Organization. Acupuncture: Review and Analysis of Reports on Controlled Clinical Trials. 2002.
Zhuang Y, Xing JJ, Li J, Zeng BY, Liang FR. History of acupuncture research. International Review of Neurobiology. 2013;111:1-23.
